Tacuinum sanitatis – średniowieczne i współczesne recepty na zdrowe życie
Wspaniałe i skuteczne metody dbania o zdrowie rodem ze średniowiecza! Tacuinum Sanitatis, traktat z XI wieku, opowiada treści, które opisywaliśmy lub moglibyśmy opisać na naszym femicznym blogu. Księga opisuje najważniejsze metody, dzięki którym człowiek zachowuje zdrowie. A podstawową dewizą – uniwersalną, bo nadal aktualną – jest równowaga w życiu. Współczesne zalecenia dotyczące pielęgnacji swojego zdrowia i samopoczucia również bazują na zasadach harmonii.
W tym artykule:
- poznasz średniowieczne wzory profilaktyki zdrowotnej
- zajrzysz na karty Tacuinum sanitatis
- przeczytasz o sześciu filarach harmonii w budowaniu dobrego zdrowia i kondycji organizmu
- piszemy o lecie, wyjątkowej porze roku, podczas której należy zadbać o odporność organizmu
- przeczytasz o femicznych sposobach dbania o siebie, które inspirowane są wzorcami średniowiecznymi
- poznasz olejki eteryczne dla dobrego snu
- piszemy, że pielęgnacja skóry to element troski o zdrowie
- polecamy SILENCIO – Recepturę aromaterapeutyczną, która kreuje ciszę.
Wzorce średniowieczne aktualne współcześnie
O zdrowie należy dbać według swojego wewnętrznego głosu, który służy jak intuicyjny kompas, a także z pomocą map z zewnątrz. Średniowieczne źródła są niesamowitą inspiracją. Warto zajrzeć do skarbca wiedzy praktycznej u świętej Hildegardy z Bingen. Była mistyczką, uzdrowicielką, kompozytorką. Badała rośliny, pokarm, leczyła ziołami, uprawiała filozofię, zastanawiała się nad istotą zdrowia. Jej wnioski dotyczące harmonii w życiu, przepisy o mocy leczniczej czy zalecenia profilaktyczne służą ludziom i dzisiaj. Jest naszą inspiracją, możesz poczytać o jej postaci w naszych poprzednich wpisach, a jej mądrości i recepty przyłożyć do swoich codziennych praktyk. Śmiało!
- Cynamon królem przypraw – o właściwościach, zastosowaniu w kuchni świętej Hildegardy i o Olejku cynamonowym
- Pieczenie chleba z Hildegardą z Bingen.
Księgi zdrowia – Tacuinum Sanitatis, podręcznik dobrego i zdrowego życia
Tacuinum Sanitatis to pewnego rodzaju podręcznik zdrowia, kodeks dobrych praktyk, ciekawe źródło medycznych ówczesnych informacji i przeciwstarzeniowych remediów. Inne były warunki życia w XI wieku, ale zdrowie także wówczas było uznawane za dobro najwyższej wagi. Z innych lektur może wynikać, że sprawa jest dyskusyjna, że miłość, honor, religia, a więc zostaniemy przy swoich książkach i wnioskach z Tacuinum Sanitatis.
Nasyca oczy estetyką starej księgi wyrafinowanej wizualnie, rozpieszcza też nasze bibliofilskie zamiłowania. Pierwowzór jest wersją arabską o tytule Tabele zdrowia, w transliteracji z języka arabskiego: Taqwin al‑sihha. Autor: Ububchasym de Baldach, znany również jako Ibn Butlân, był chrześcijańskim lekarzem, pochodził z Bagdadu. Zmarł w 1068.
Na łacinę księga została przetłumaczona w Palermo, na dworze Manfreda – króla Sycylii już pod tytułem Tacuinum Sanitatis. Wersje łacińskie pięknie ilustrowano, najsłynniejsze są egzemplarze z Lombardii. Zachowały się trzy, są w zbiorach muzeów w Rzymie, Paryżu oraz Wiedniu. Dalsze dzieje to już historia po Gutenbergu: pierwszy egzemplarz wydrukowany pochodzi z 1531. Dzisiaj istnieją reprinty księgi z ilustracjami liczące 216 stron opowiadających o higienie harmonijnego życia. Wcześniejsze, nieilustrowane wydania były tabelami – można obejrzeć w zasobach Polony ich piękną kaligrafię.
W treści również wiele urody. Poradnik był niezwykle popularny w późnym średniowieczu w elitarnych kręgach. Uczyli się z niego wpływowi młodzieńcy, książęta, ludzie bogatsi i kulturalni, jak dbać o higienę, zdrowie, dietę i równowagę. Poszczególne karty zawierały charakterystykę uznanych środków najlepszych dla ludzkiego zdrowia, pokarmy, swoisty kodeks prawidłowych higienicznych zachowań, korzyści ze stosowanych zaleceń, ewentualne szkody w zastosowaniu i przy nich remedia do zastosowania.
Średniowieczne zasady harmonii życia
Ibn Butlân zaleca już w średniowieczu, by unikać nadmiernego zestresowania, jeśli chcemy żyć zdrowo na co dzień. Człowiek, który chce dobry stan zdrowia utrzymać, powinien trwać w balansie sześciu składowych.
1. Właściwe odżywianie – zbilansowana dieta.
2. Korzystanie ze świeżego powietrza i przebywanie w sprzyjającym środowisku.
3. Odpoczywanie i aktywności.
4. Dobry sen.
5. Uwzględnienie temperamentu według klasycznego rozróżnienia ze względu na wpływ krwi, żółci, czarnej żółci i flegmy, tzw. humorów.
6. Uznanie wpływu stanu umysłu i emocji na kondycję ciała.
Harmonia wewnętrzna jest tak samo istotna jak równowaga w zgodzie z rytmami natury. Badania i obserwacje sprzed dziesięciu niemal wieków przystają do naszych czasów, to niemal oszałamiające, że maglowane współcześnie tendencje dotyczące work-life balance zapisano średniowiecznym językiem. Ba! Przystawały te zasady do ówczesnych realiów arabskich oraz europejskich – o czym świadczy popularność i rozpowszechnianie Tabel zdrowia.
Poszczególne stronice zawierają opis właściwości roślin i konkretnych przykładów jedzenia. Na ilustracjach widać orzeszki piniowe w pikantnej cukrowej polewie – przysmak średniowiecza, na innych: suszone owoce, figi, rodzynki, orzechy, które polecane były starszym osobom zimą, by wzmacniać wątrobę, żołądek. Jest opisany i polecany ciemny chleb, który koi brzuch. Porada ma ilustrację: trzy kobiety, które wyrabiają ciasto i wkładają bochenki do pieca. Zaraz obok: produkcja masła, sera i makaronu, dalej: sprzedawcy z solą i olejem migdałowym. A więc były to konkrety, porady bardzo praktyczne. Wiśnie, morele, granaty, różne rodzaje orzechów i warzyw są opisane wszechstronnie: z właściwościami, korzystnym wpływem i ryzykiem skutków ubocznych przy spożywaniu.
Lato jako czas budowania odporności
Tacuinum sanitatis daje kolejną cenną lekcję, pod którą podpisujemy się ochoczo: należy czerpać radość i korzyści z każdej pory roku, zrozumieć otaczające warunki, działać w harmonii. Ibn Butlân uczy też, że zdrowie psychiczne jest bardzo ważne, a dobrą jego kondycję pomaga utrzymać słuchanie muzyki, taniec, przyjemna konwersacja. Jest lato, łatwiej jest zadbać teraz o dobrą odporność przed jesienią. Następstwo pór roku zostało chyba słusznie rozplanowane.
Równowagę w ciele i emocjach zachowuj nawet wakacyjnie – posłuż się wzorcem średniowiecznym, poczuj się jak wypielęgnowana księżniczka, zaufaj też swojemu organizmowi. Latem czuje on więcej, mocniej, chce dłużej i intensywniej! Tak zaplanowane są doby i cykle roku. Aż do celebracji zachodu słońca działamy, harcujemy, jesteśmy aktywni. Dni są dłuższe, żebyśmy mogli się zregenerować.
Jemy inaczej, korzystamy z urodzaju plonów. Większość posiłków wręcz można skompilować na bazie zasobów straganu lub prywatnego ogródka. Wszystko to dostajemy jak na tacy: rześkie owoce, by schłodzić się w czasie upału, pogodę, większość doby na powietrzu, dotleniamy się, skóra spija witaminę D. Lato to czas, kiedy należy zbudować tarczę obronną na okres jesienno-zimowy. Korzystaj z dobrego czasu i rób w to mądry sposób, by jak najlepiej zasilić organizm.
Jednym z elementów dbania o zdrowie jest pielęgnacja skóry, od tego nigdy nie robimy wakacji. Przed wejściem w nowy dzień użyj na całe ciało COCOA SAMBA – Olejku słonecznego, podobnie wieczorem – po opalaniu lub całodziennym przebywaniu na łonie natury. Oleje roślinne w składzie ukoją rozgrzaną skórę antyoksydacyjnymi właściwościami, zmysłowo otulą, zregenerują. W podstawowej aromaapteczce na lato miej zawsze Olejek odstraszający kleszcze – dla bezpieczeństwa swojego, rodziny i pupili.
Zalecenia prozdrowotne inspirowane Tacuinum sanitatis
Punkt dotyczący jakości nocnej regeneracji i równowagi pomiędzy snem a jawą zaprowadził nas do femicznej biblioteczki olejków. Afrodyzjakalne zapachy, właściwości harmonizujące, składniki prywatnej kapsuły zdrowego snu:
To trio zapewni kojące i zmysłowe doznania w wieczornej inhalacji. Kwiatowo-zielna woń ze słodką dozą cytrusową przygotuje poduszkę z błogości i wyciszenia.
O ciszy jeszcze warto nadmienić. Żyjemy w czasach, o których średniowiecznym zamożnym czytelnikom mogło się jedynie śnić. Im towarzyszył inny rwetes i inny hałas. Trudno jest usłyszeć siebie w miejskim otoczeniu. Szum samochodów i całej miejskiej urody nawet niekiedy pod lasem nam towarzyszy. Ciszę i przestrzeń, w której usłyszysz własne pragnienia, musisz stworzyć wewnątrz, w ramach swojego pejzażu psychicznego. Do kominka aromaterapeutycznego lub dyfuzora zaproś SILENCIO – naszą Recepturę aromaterapeutyczną N° 1/2021. Dzięki regularnym inhalacjom stworzysz swoją strefę ciszy i skupienia. Będziesz mogła przebywać w parku w spokoju, nawet jeśli obok będzie rzesza piknikujących lub rozgrywać się będzie mecz badmintona. Usiądź na kocu lub ławce, przywołaj ciszę, podążaj w medytacji za myślą planu na siebie. W ciszy możesz bardziej wsłuchać się w swoje ciało, dowiedzieć się, jak się czuje i czego potrzebuje. Podążaj za swoim wewnętrznym głosem.
SILENCIO jest Olejkiem ciepłym, otulającym, mistycznym. Dodaje pewności siebie, zdecydowania, z nim namalujesz konkretną mapę działań i swoich planów. Pachnie balansem, są w SILENCIO nuty drzewne (cedr wirginijski), ziołowe (geranium – Bourbon) i kwiatowe (ylang), a także cytrusowa bergamota i ziemisto-wilgotna paczula. Receptura stworzona została, by malować spokój, wyciszenie, kreować dobre samopoczucie. Cisza jest luksusem, w ciszy dopiero odnajdziesz równowagę.
SILENCIO o mocy aromaterapeutycznej syntetyzuje treść średniowiecznej księgi. Mówi ona, że choroba ma początek w niedoborach harmonii sześciu elementów: diety, snu, świeżego powietrza, odpoczynku, kontaktu ze swoimi emocjami i rozpoznaniem temperamentu. A więc zdrowie i dobre życie wynika z równowagi.
Z Laboratorium FEMI dla budowania harmonii i dobrej kondycji organizmu potrzebujesz:
- Olejek słoneczny COCOA SAMBA
- Olejek odstraszający kleszcze
- Olejek eteryczny lawendowy
- Olejek eteryczny mandarynkowy
- Olejek eteryczny ylangowy
- SILENCIO – Recepturę aromaterapeutyczną N° 1/2021
Powyższe informacje mają charakter edukacyjny. Nie są to porady medyczne. W razie jakichkolwiek wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.